Schade in de toekomst
25 mei 2023In de donkere wintermaanden gebeuren er in Nederland meer ongelukken dan in de zomer. Vooral voetgangers en fietsers zijn vaker de pineut. Uit onderzoek van de ANWB blijkt dat deze zwakkere verkeersdeelnemers dan respectievelijk drie en twee keer zoveel kans hebben om aangereden te worden.
Auto’s hebben tegenwoordig veel veiligheidsvoorzieningen om de bestuurder te beschermen tegen de impact van een eventuele aanrijding. Je kan daarbij denken aan airbags, kreukelzones en zelfs aan anti-whiplash hoofdsteunen. Zwakkere verkeersdeelnemers hebben echter geen airbag of kreukelzone en maar weinig fietsers dragen een helm. Hierdoor is hun (letsel)schade na een aanrijding vaak veel groter dan de schade van de automobilist. Fietsers en voetgangers worden daarom in de Nederland extra beschermd door artikel 185 van de Wegenverkeerswet (WVW).
Als een zwakkere verkeersdeelnemer betrokken is geraakt bij een verkeersongeval met een motorrijtuig dan is de eigenaar van de auto in beginsel verplicht de schade van de fietser of voetganger te vergoeden. Alleen als de automobilist aan kan tonen dat de verkeersfouten van de zwakkere verkeersdeelnemer zo onwaarschijnlijk waren dat hij daarmee in alle redelijkheid geen rekening kon houden vervalt deze schadevergoedingsverplichting.
In de praktijk komt het erop neer dat na een ongeval tussen een auto en een zwakkere verkeersdeelnemer de (letsel)schade van een kind onder de 14 jaar voor 100 procent moet worden vergoed. Er wordt vanuit gegaan dat kinderen door hun impulsiviteit en onberekenbaarheid meer gevaar te duchten hebben van gemotoriseerd verkeer. Daarnaast zijn de gevolgen van een aanrijding voor een kind uitzonderlijk ingrijpend. In alle andere gevallen zal de schade van de fietser of voetganger minimaal voor 50 procent worden vergoed. Zelf als de zwakkere verkeersdeelnemer het ongeluk zelf heeft veroorzaakt, door bijvoorbeeld geen voorrang te verlenen of door rood te fietsen. Dat voelt wat oneerlijk voor de automobilist die geen schuld heeft gehad aan een aanrijding en toch (een deel) van de schade van de fietser moet betalen.
De schuldvraag is bij een ongeval tussen een zwakkere verkeersdeelnemer en een motorrijtuig echter niet van doorslaggevend belang. De aansprakelijkheid uit artikel 185 WvW is namelijk een risicoaansprakelijkheid voor de eigenaar van het motorrijtuig. Als je in een auto stapt bestaat er een grotere kans dat je schade veroorzaakt dan wanneer je op de fiets stapt. Als de schade daadwerkelijk wordt veroorzaakt moet je daarop kunnen worden aangesproken. In de meeste gevallen zal de WAM verzekering van de automobilist uiteindelijk de schadevergoeding aan de zwakkere verkeersdeelnemer moeten betalen.